Szanowni Państwo,

Zdecydowaliśmy się przesłać członkom Sekcji Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychologicznego poniższą informację z powodu kierowanych do Zarządu Sekcji Psychoterapii PTP pytań o nasze stanowisko wobec decyzji Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Psychologicznego o wycofaniu z prac tzw. Grupy Roboczej Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. ZG PTP oczekuje, że z prac wycofają się również agendy PTP, w tym Zarząd Sekcji Psychoterapii PTP. Powiadomienie o tym na stronie PTP i poprzez media społecznościowe wywołało niepokój i niezrozumienie działań ZG PTP.

Zacznijmy od kilku wyjaśnień.

Grupa Robocza to gremium pracujące od kilku lat nad przyszłą ustawą o zawodzie psychoterapeuty, a reprezentujące przeszło 75 % polskich psychoterapeutów. Jej kierownikiem jest powołany przez ministerstwo zdrowia Konsultant Krajowy w dziedzinie specjalizacji psychoterapii dr n. med. Łukasz Muldner-Nieckowski.

Zarząd Sekcji Psychoterapii PTP uczestniczy w pracach Grupy Roboczej od początku. Reprezentujemy tam przeszło 500 naszych członków – psychoterapeutów, którzy czują się związani z Polskim Towarzystwem Psychologicznym, uczą się lub uczyli w rekomendowanych przez PTP szkołach psychoterapii, a także uzyskali w PTP lub planują uzyskać certyfikaty psychoterapeutów. Ten mandat środowiska traktujemy bardzo poważnie i nie sądzimy, by decyzje ZG PTP mogły go nam jednostronnie odebrać.

Od wielu lat relacje Sekcji Psychoterapii z Zarządem Głównym nie układały się idealnie. Za czasów przewodniczenia ZG PTP dr Teresy Panas problemem były, przede wszystkim, opóźnienia w głosowaniu przez ZG nad istotnymi i pilnymi zmianami dotyczącymi regulaminów rekomendacji czy certyfikowania. Mimo to wieloletnia współpraca ZG PTP z Zarządem SP PTP przyczyniła się do wysokiej rangi certyfikatu psychoterapeuty PTP. Wszystkie regulaminy i wymagania merytoryczne od powstania Komisji Certyfikatów w roku 1994 i Sekcji Psychoterapii w 1998 roku były tworzone w oczywistej współpracy z ZG PTP.

Po objęciu przewodnictwa przez panią dr Katarzynę Orlak sytuacja zmieniła się na niekorzyść, a bardzo zaostrzyła się po rezygnacji dr Orlak i objęciu tej funkcji przez panią Jadwigę Łuczak-Wawrzyniak, aktywnie wspieraną przez pana Marcina Szafrańskiego, który ostatnio oprócz swojego członkostwa w Zarządzie Głównym podpisał umowę o pracę jako rzecznik Zarządu Głównego PTP. Zastanawia to nas, bo nie jest spotykana sytuacja, by członek zarządu stowarzyszenia non profit pobierał uposażenie (ponadto w tym wypadku dość wysokie) za reprezentowanie tego zarządu. Pan Marcin Szafrański skądinąd próbował kilka miesięcy temu przeforsować koncepcję, żeby przyznawane przez PTP certyfikaty (nie tylko psychoterapeutów) mogły otrzymywać osoby nie należące do PTP. Byłoby to oczywistym działaniem na szkodę naszego Towarzystwa. Dzięki szybkiej reakcji środowiska, a w szczególności profesor Barbary Tryjarskiej, udało się ten pomysł zablokować.

W okresie ostatnich dwóch lat wykazywaliśmy ogrom dobrej woli, by współpracować z ZG PTP i nie upubliczniać trudności, z którymi się borykaliśmy jako reprezentanci środowiska psychoterapeutów. Od trzech lat czekamy na powołanie Komisji Certyfikatów Psychoterapii Dzieci i Młodzieży. Część osób, które były gotowe podjąć się uczestnictwa w tej komisji dawno z tego zrezygnowała, nie mogąc czekać w nieskończoność.

Organizowana przez naszą Sekcję Psychoterapii w październiku 2023 Konferencja (z cyklu tzw. Trójkonferencji) zgromadziła 1200 uczestników, ale od początku doświadczaliśmy szeregu utrudnień ze strony ZG PTP. Uniemożliwiono nam współpracę z firmą konstruującą stronę rejestracji na konferencję (firma ta z powodzeniem obsługuje m. in. Polskie Towarzystwo Psychiatryczne). Wiele miesięcy zwlekano z podpisaniem umowy z WAM (właścicielem sal konferencyjnych), do czego doszło dopiero w dramatycznych okolicznościach w dniu rozpoczęcia konferencji, gdy WAM wobec braku umowy zagroziła niewpuszczeniem uczestników i prelegentów.

Radziliśmy sobie z tymi trudnościami, próbując dla dobra środowiska nie eskalować napięć i nie upubliczniać trudności. Jednak ostatnia arbitralna decyzja Zarządu Głównego PTP jest zbyt groźna w skutkach, byśmy mogli dalej milczeć – tym bardziej, że nie jest nam znane jakiekolwiek jej rzetelne uzasadnienie. Jedyny argument, który udało nam się wydobyć to ocena, że projekt ustawy nie uwzględnia interesu psychologów. Trudno nam się z tym zgodzić, choć faktem jest, że psychologowie nie mają zapewnionej w projekcie absolutnej hegemonii.  

W pracach Grupy Roboczej biorą udział certyfikowani przez Polskie Towarzystwo Psychologiczne przedstawiciele Zarządu Sekcji Psychoterapii PTP, znakomicie znający problematykę psychoterapii w Polsce. Osoby te są zaangażowane w pracach nad ustawą o zawodzie psychoterapeuty od 2020 roku (niektórzy członkowie Zarządu Sekcji znacznie dłużej). Są wiarygodne personalnie i środowiskowo dla wszystkich osób pracujących w tej Grupie. Wycofanie Sekcji Psychoterapii PTP z prac Grupy Roboczej przez ZG PTP wnosiłoby zupełnie niepotrzebną dezorganizację w skomplikowany i precyzyjny proces budowania jedności środowiska psychoterapeutycznego w Polsce. Decyzja wycofania PTP z prac nad ustawą o zawodzie psychoterapeuty skazuje PTP na zmarginalizowanie w dyskursie o ostatecznym kształcie ustawy. Uzyskanie konsensusu szerokiego środowiska w sprawie przyszłej ustawy o zawodzie psychoterapeuty jako zawodzie zaufania publicznego wymaga wielu kompromisów. Dotyczy to na przykład typu bazowego wyksztalcenia magisterskiego, reprezentowanego nurtu psychoterapii czy terapii własnej.

ZG PTP zajął aribitralnie skrajną pozycję w dyskusjach o przyszłej ustawie, co w naszym przekonaniu jest destrukcyjne i rozłamowe. Ponadto powołanie  ostatnioprzez ZG PTP Komisji ds. Psychoterapii, w której nie ma psychoterapeutów certyfikowanych przez PTP jest posunięciem noszącym znamiona raczej walki o władzę i kontrolę niż odpowiedzialnej, dojrzałej współpracy. Zarząd Sekcji Psychoterapii PTP nie został poinformowany o celach ani planowanych działaniach tej Komisji.

W tym duchu można też rozpatrywać próbę wycofania agend PTP z Grupy Roboczej. 

Podsumowując: aktualną decyzję ZG PTP uważamy za szkodliwą i destrukcyjną dla środowiska psychoterapeutów, a szczególnie dla tych zrzeszonych w Polskim Towarzystwie Psychologicznym. Dowodzi ona niewielkich kompetencji ZG PTP w zakresie aktywności Sekcji Psychoterapii PTP, w tym nierozeznania w obecnej sytuacji zarówno psychoterapeutów, jak i osób szkolących się, a przede wszystkim osób potrzebujących psychoterapii. Zarząd SP PTP podjął próby rozmów z ZG PTP, jednak dotychczasowa postawa członków ZG PTP wskazuje na tendencję do eskalacji konfliktu i brak gotowości do usłyszenia jakichkolwiek argumentów podważających ich stanowisko. Utrudnia to chronienie naszych członków przed marginalizacją i brakiem wpływu na Ustawę o Zawodzie Psychoterapeuty.

Zarząd Sekcji Psychoterapii

Polskiego Towarzystwa Psychologicznego